اولین پیش همایش دین، فرهنگ و فناوری با عنوان «امکانسنجی تعلق هوش مصنوعی قوی به امر نفسانی» با حضور دانشجویان، اساتید و علاقهمندان و به همت دانشگاه باقرالعلوم برگزار شد. در این نشست علاوه بر ارائه عنوان مذکور، از انجمن علمی مطالعات بنیادین علوم شناختی و هوش مصنوعی دانشگاه باقرالعلوم نیز رونمایی شد.
در نخستین پیشنشست همایش بینالمللی دین، فرهنگ و فناوری، با همکاری انجمن مطالعات بنیادین علوم شناختی و هوش مصنوعی دانشگاه باقرالعلوم، موضوع "امکانسنجی تعلق هوش مصنوعی قوی به امر نفسانی" بررسی شد.
استاد عبودیت، استاد تمام حکمت و فلسفه اسلامی، بحث را با تمایز هوش مصنوعی ضعیف (فاقد فهم واقعی) و قوی (دارای فهم مفهومی، مانند درک استدلال انسانی) آغاز کرد.
ایشان با این پرسش بحث را آغاز کردند که: اگر هوش قوی اختراع شود، آیا فهم را به امری صرفاً مادی تقلیل میدهد و ماوراءطبیعی را نفی میکند؟و بدین نحو پاسخ دادند که: خیر؛ این اختراع، فهم را مادی نمیسازد، بلکه همان چالش مغز-فهم انسانی را تکرار میکند.
ایشان ادامه دادند: در فلسفه غرب، از دوگانگی دکارتی (جسم مادی و نفس غیرمادی) به یگانهانگاری مادی رسیدند، اما ماتریالیسم به بنبست خورد؛ ویژگیهای ذهنی (درد، شادی) نوخواستهاند و قابل تقلیل به ماده نیستند. کتاب "۱۰باور بیاساس علم نوین" (زیستشناس هاروارد) بحران ماتریالیسم و فیزیکالیسم را تأیید میکند: طبیعت بدون ماوراءطبیعی توجیهناپذیر است.
وی ادامه داد: غرب به نوخواستهگی جوهری روی آورد: ترکیب مادی، جوهر جدیدی پدید میآورد، اما ابتناء و علیت آن حلنشده ماند. اما در حکمت اسلامی، نوخواستهگی با "صورت نوعی" همخوانی دارد: ترکیب مادی، ویژگیهای غیرقابل تقلیل (مانند نفس) ایجاد میکند.
ایده اصلی: تعلق نفس به هوش قوی محال نیست؛ اگر سیستم مادی پیچیدهای با فهم ساخته شود (مانند مغز مصنوعی)، خدا (فیاض مطلق) نفس مجردی تعلّق میدهد، مانند تخممرغ مصنوعی کامل.
این، فهم را غیرمادی نگه میدارد و جایگزینی هوش با انسان را نفی میکند (فاقد عاطفه و ملکات اخلاقی).